Anasayfa
tarafından DESTANLAR
-Türk milletinin başından geçen ve etkileri yıllar boyu süren önemli hadiselerin kulaktan kulağa aktarıldığı anlatılardır.
Destanlara zamanla olağanüstü durumlar ve kahramanlar eklenmiştir.
-Bir milletin tarihinde derin izler bırakmış hadiselerin ya da kahramanların anlaltıldığı eserlere destan denir.
-Yazarı belli değildir.
Doğal Destanlar
Halk arasında ortaya çıkan anonim ürünlerdir.Bunlar genellikle daha sonra bir şair tarafından derlenip düzenlenmiştir.
Ancak Türk destanları daha sonra derlenmediği için şu an elimizde sadece özetleri bulunmaktadır.
Türklere Ait Doğal Destanlar
Türk milletinin yazılı kaynaklarının olmadığı dönemdeki tarihini, kültürünü ve yaşam şekillerini içeren en önemli kaynaklardır.
Altay-Yakut Destanları:
1. Yaratılış Destanı
Saka Destanları:
2. Alp Er Tunga Destanı: Türk-İran savaşlarını ve Alp Er Tunga'nın kahramanlığını anlatır.
3. Şu Destanı: Türkler'in Büyük İskender ile savaşını ve Türk Hkanı Şu'nun kahramanlıklarını anlatır.
Hun Destanı:
4. Oğuz Destanı: Hun Hükümdar'ı Mete'yi ve onun hayatını anlatır.
Göktürk Destanları:
5. Bozkurt Destanı: Türklerin dişi bir kurttan türeyişini anlatır.
6. Ergenekon Destanı: Bir yenilgi sonrası Ergenekon'da kalan Türklerin orada bir demir dağı eritip kurtuluşlarını anlatır.
Uygur Destanları:
7. Türeyiş Destanı: Uygurların bir erkek kurttan türeyişi anlatılır.
8. Göç Destanı: Uygur Türklerinin anayurtlarından göçünü anlatır.
Başka Milletlere Ait Doğal Destanlar
Yapma Destanlar
Şairi ya da yazarı belli olan ve ne zaman yazıldığı bilinen destanlardır.
İslamiyet Sonrası Türk Destanları
Not:
-İslami destanların çoğunun sonu Dua'yla biter.
-Destan 3 evrede oluşur.Ortaya çıkar, yayılır, derlenir(toplanır).
-Destanlar milletlere ait şairler tarafından (Ozan,Baksı,Şam,Şaman) kopuzveya saz eşliğinde dile gelir...
Kaynak:ÖSS EDEBİYAT -İbrahim Hakan KAARATAŞ
-Türk milletinin başından geçen ve etkileri yıllar boyu süren önemli hadiselerin kulaktan kulağa aktarıldığı anlatılardır.
Destanlara zamanla olağanüstü durumlar ve kahramanlar eklenmiştir.
-Bir milletin tarihinde derin izler bırakmış hadiselerin ya da kahramanların anlaltıldığı eserlere destan denir.
-Yazarı belli değildir.
Doğal Destanlar
Halk arasında ortaya çıkan anonim ürünlerdir.Bunlar genellikle daha sonra bir şair tarafından derlenip düzenlenmiştir.
Ancak Türk destanları daha sonra derlenmediği için şu an elimizde sadece özetleri bulunmaktadır.
Türklere Ait Doğal Destanlar
Türk milletinin yazılı kaynaklarının olmadığı dönemdeki tarihini, kültürünü ve yaşam şekillerini içeren en önemli kaynaklardır.
Altay-Yakut Destanları:
1. Yaratılış Destanı
Saka Destanları:
2. Alp Er Tunga Destanı: Türk-İran savaşlarını ve Alp Er Tunga'nın kahramanlığını anlatır.
3. Şu Destanı: Türkler'in Büyük İskender ile savaşını ve Türk Hkanı Şu'nun kahramanlıklarını anlatır.
Hun Destanı:
4. Oğuz Destanı: Hun Hükümdar'ı Mete'yi ve onun hayatını anlatır.
Göktürk Destanları:
5. Bozkurt Destanı: Türklerin dişi bir kurttan türeyişini anlatır.
6. Ergenekon Destanı: Bir yenilgi sonrası Ergenekon'da kalan Türklerin orada bir demir dağı eritip kurtuluşlarını anlatır.
Uygur Destanları:
7. Türeyiş Destanı: Uygurların bir erkek kurttan türeyişi anlatılır.
8. Göç Destanı: Uygur Türklerinin anayurtlarından göçünü anlatır.
Başka Milletlere Ait Doğal Destanlar
- Gılgamış (Sümer Destanı)
- İliada, Odysseia (Yunan Destanı)
- Kalevala (Fin Destanı)
- Nibelungen (Alman Destanı)
- Ramayana, Mahabarata (Hint Destanı)
- Cid Destanı (İspanyol Destanı)
- Chanson De Roland (Fransız Destanı)
Yapma Destanlar
Şairi ya da yazarı belli olan ve ne zaman yazıldığı bilinen destanlardır.
- Aeneis (Virgilius, İngiliz Destanı)
- İlahi Komedi (Dante, İtalyan Destanı)
- Kurtarılmış Kudüs (Tasso, İtalyan Destanı)
- Kaybolmuş Cennet (Milton, İngiliz Destanı)
- Şehnâme (Firdevsi, İran Destanı)
- Henriade (Voltaire, Fransız Destanı)
- Çılgın Orlando (Ariosto, İtalyan Destanı)
İslamiyet Sonrası Türk Destanları
- Satur Buğra Han Destanı (Karahanlı)
- Manas Destanı (Kırgız)
- Cengiz Han Destanı (Moğol)
- Seyyid Battal Gazi (Selçuklu)
- Köroğlu Destanı (Osmanlı)
Not:
- Genelde dörtlük şeklinde yazılırlar.8'li ve 11'li hece ölçüsü kullanılır.Dili genelde sadedir.Ama anlatımda olaylar mübalağalıdır.
-İslami destanların çoğunun sonu Dua'yla biter.
-Destan 3 evrede oluşur.Ortaya çıkar, yayılır, derlenir(toplanır).
-Destanlar milletlere ait şairler tarafından (Ozan,Baksı,Şam,Şaman) kopuzveya saz eşliğinde dile gelir...
Kaynak:ÖSS EDEBİYAT -İbrahim Hakan KAARATAŞ
